Welke bezittingen vallen onder box 3?

Box 3 vermogen omvat alle bezittingen die je hebt buiten je eigen woning en bedrijfsvermogen. Dit zijn onder andere banktegoeden, beleggingen, tweede woningen, crypto en andere waardevolle spullen. Je betaalt over dit vermogen vermogensrendementsheffing vanaf een bepaald vrijgesteld bedrag. Hieronder lees je precies welke bezittingen wel en niet onder box 3 vallen.

Wat is box 3 en waarom is het belangrijk voor je?

Box 3 is onderdeel van het Nederlandse belastingstelsel waar je vermogensrendementsheffing over betaalt. Dit betekent dat de Belastingdienst ervan uitgaat dat je een bepaald rendement behaalt op je vermogen, ook al is dat in werkelijkheid misschien niet zo.

Voor ondernemers en particulieren met vermogen is box 3 relevant omdat je hier belasting over betaalt. Het gaat om al je bezittingen die niet onder box 1 (werk en woning) of box 2 (aanmerkelijk belang) vallen.

De vermogensrendementsheffing werkt met een forfaitair rendement. Dit betekent dat de belasting niet gebaseerd is op je werkelijke winst of verlies, maar op een fictief rendement dat de overheid vaststelt. Dit systeem verandert overigens in 2028 naar een systeem gebaseerd op werkelijke rendementen.

Als je een belastingadviseur inschakelt, kan deze je helpen om je box 3 positie te optimaliseren. Vooral bij het opstellen van je aangiften is het handig om professionele hulp te hebben.

Welke bezittingen tel je mee voor box 3?

Alle bezittingen die niet onder box 1 of box 2 vallen, horen thuis in box 3. Dit is een behoorlijk brede categorie met verschillende soorten vermogensbestanddelen.

Financiële bezittingen vormen een groot deel van box 3 vermogen:

Banktegoeden en spaarrekeningen
Aandelen en obligaties
Beleggingsfondsen en ETF’s
Cryptocurrency
Deposito’s en termijnrekeningen

Onroerend goed dat niet je hoofdverblijf is:

Tweede woningen en vakantiehuizen
Verhuurde woningen
Beleggingspanden
Grond en bouwkavels

Overige waardevolle bezittingen:

Sieraden en horloges
Kunst en antiek
Klassieke auto’s
Boten en jachten
Verzamelingen met waarde

Let op: je moet deze bezittingen waarderen tegen de waarde in het economische verkeer op 1 januari van het belastingjaar.

Wat valt juist niet onder box 3?

Niet alle bezittingen horen thuis in box 3. Er zijn belangrijke uitzonderingen die je moet kennen om je belasting correct te berekenen.

Je eigen woning valt altijd onder box 1, niet onder box 3. Dit geldt ook voor de grond waar je huis op staat en bijbehorende opstallen zoals een garage of schuur.

Bedrijfsvermogen hoort niet in box 3 thuis:

Vermogen van je eenmanszaak
Aandelen in je eigen BV (als je een aanmerkelijk belang hebt)
Bedrijfspanden en machines
Voorraden en handelsgoederen

Pensioenrechten en sociale zekerheid:

Opgebouwde AOW-rechten
Pensioenrechten bij werkgevers
Lijfrentes en pensioenverzekeringen
WW-rechten en andere uitkeringen

Persoonlijke bezittingen voor dagelijks gebruik:

Kleding en persoonlijke spullen
Huisraad en meubels
Je dagelijkse auto
Gereedschap voor je werk

Een ervaren belastingadviseur kan je helpen bepalen wat wel en niet onder box 3 valt, vooral bij twijfelgevallen.

Hoe bereken je je box 3 vermogen?

Het berekenen van je box 3 vermogen doe je in een aantal concrete stappen. Je begint met het inventariseren van al je bezittingen en trekt daar je schulden van af.

Stap 1: Maak een overzicht van al je bezittingen

Noteer alle bezittingen die onder box 3 vallen op 1 januari. Denk aan bankrekeningen, beleggingen, tweede woningen en waardevolle spullen. Waardeer alles tegen de marktwaarde.

Stap 2: Bereken de waarde van je bezittingen

Voor banktegoeden is dit simpel: het saldo op 1 januari. Voor beleggingen kijk je naar de koers op die datum. Voor onroerend goed gebruik je de WOZ-waarde of laat je een taxatie doen.

Stap 3: Tel je schulden op

Schulden die samenhangen met je box 3 vermogen mag je aftrekken:

Hypotheek op je tweede woning
Leningen voor beleggingen
Creditcardschulden
Overige persoonlijke leningen

Stap 4: Bereken je netto vermogen

Trek je schulden af van je bezittingen. Dit is je box 3 vermogen waarover je belasting betaalt.

Bij het opstellen van je aangiften moet je dit vermogen correct aangeven. Een fout kan leiden tot naheffingen of boetes.

Vanaf welk bedrag betaal je box 3 belasting?

Je betaalt pas box 3 belasting als je vermogen boven het heffingsvrije bedrag uitkomt. Dit vrijgestelde bedrag verschilt per jaar en je persoonlijke situatie.

Het heffingsvrije vermogen hangt af van je burgerlijke staat:

Alleenstaanden hebben een lagere vrijstelling
Gehuwden en samenwonenden krijgen samen een hogere vrijstelling
Fiscale partners kunnen hun vrijstellingen bij elkaar optellen

Zodra je vermogen boven de vrijstelling uitkomt, betaal je vermogensrendementsheffing over het meerdere. Het tarief hangt af van de hoogte van je vermogen, waarbij hogere vermogens tegen een hoger percentage worden belast.

De berekening werkt met schijven, vergelijkbaar met de inkomstenbelasting. Elk deel van je vermogen wordt tegen het bijbehorende tarief belast.

Let op: de vrijstellingen en tarieven kunnen jaarlijks wijzigen. Houd daarom de actuele bedragen in de gaten of laat je belastingadviseur dit voor je bijhouden.

Hoe kun je je box 3 belasting verlagen?

Er zijn verschillende legale manieren om je box 3 belasting te verminderen. Het belangrijkste is om slim om te gaan met de timing van je financiële beslissingen.

Consumptieve uitgaven doen voor 1 januari

Door spaargeld om te zetten in uitgaven voor jezelf verlaag je je box 3 vermogen. Denk aan een verbouwing, nieuwe auto of andere grote aankopen die je toch wilde doen.

Schenken aan familie

Je kunt gebruikmaken van de jaarlijkse schenkingsvrijstelling. Ook zijn er verhoogde vrijstellingen voor specifieke doelen zoals een woning of studie van je kinderen.

Beleggen via je bedrijf

Als ondernemer kun je overwegen om te beleggen via je BV in plaats van privé. Het vermogen valt dan niet onder box 3, maar onder box 2.

Schulden strategisch inzetten

Door bewust gebruik te maken van leningen voor investeringen verlaag je je netto vermogen. Let wel op de regels rond excessief lenen.

Rechtsvormkeuze heroverwegen

Soms kan het voordelig zijn om je onderneming in een andere rechtsvorm te gieten. Dit kan invloed hebben op hoe je vermogen wordt belast.

Een ervaren belastingadviseur kan je helpen bij het maken van deze keuzes en zorgen dat je aangiften correct worden opgesteld. Vooral rond de jaarwisseling zijn er vaak nog mogelijkheden om je fiscale positie te optimaliseren.

Wil je weten hoe je jouw specifieke situatie kunt optimaliseren? Dan kan het verstandig zijn om professioneel advies van Hoek en Blok in te winnen. Zo zorg je ervoor dat je alle mogelijkheden benut en je aangiften correct opstelt. Voor meer informatie over onze diensten kun je altijd contact met ons opnemen.

Nederlandse belastingformulieren op bureau met rekenmachine, munten en huismodellen voor Box 3 vermogensbelasting